HÀNG ÂM, CÁC QUÃNG 8, QUÃNG VÀ TÍNH CHẤT CỦA QUÃNG TRONG ÂM NHẠC – NHẬT ORGAN
HÀNG ÂM VÀ CÁC QUÃNG 8
Hàng âm là sự xắp xếp các âm của hệ thống dựa theo độ cao. Một hàng âm đầy đủ có 88 âm, gồm 7 hàng âm cơ bản.
Quãng 8 là khoảng cách giữa 2 âm thanh cùng cao độ gần nhất, gồm 7 âm bậc cơ bản
Hệ thống âm điều hòa: Mỗi quãng 8 chia thành 12 phần bằng nhau – 12 nữa cung gọi là hệ thống âm điều hòa
Dưới đây là sơ đồ hàng âm của hệ thống âm nhạc dưới dạng bàn phím chia thành những quãng 8 như sau:
- Quãng 8 cực trầm
Quãng 8 trầm
Quãng 8 lớn
Quãng 8 nhỏ
Quãng 8 thứ nhất
Quãng 8 thứ hai
Quãng 8 thứ ba
Quãng 8 thứ tư
Quãng 8 thứ năm
Trong đó có hai quãng 8 thiếu là quãng cực trầm và quãng 8 thứ năm
QUÃNG LÀ GÌ?
Quãng là sự kết hợp đồng thời hoặc nối tiếp của hai âm thanh
Có hai loại: Quãng giai điệu và quãng hòa thanh
- Nếu 2 âm vang lên cùng lúc gọi là quãng hòa thanh ( harmonic interval ). Âm dưới gọi là âm gốc, âm trên gọi là âm ngọn.
Nếu 2 âm vang lên lần lượt nối tiếp nhau gọi là quãng giai điệu ( melodic interval ).
- Độ lớn số lượng là độ lớn thể hiện các bậc hợp thành quãng đó
Ví dụ: C bậc I, với G bậc V. hợp lại thành quãng 5
- Độ lớn chất lượng: Là độ lớn thể hiện bằng số lượng nguyên cung và nữa cung hợp thành quãng đó
Ví dụ: C và G: Quãng 5 (3,5 cung)
TÍNH CHẤT CỦA QUÃNG TRONG ÂM NHẠC
Giữa các bậc cơ bản hàng âm trong phạm vi quãng 8 hình thành các quãng sau:
- Quãng 1 đúng: 0 cung
Quãng 1 tăng: 0,5 cung
Quãng 2 giảm: 0 cung
Quãng 2 thứ: 0,5 cung
Quãng 2 trưởng: 1 cung
Quãng 2 tăng: 1,5 cung
Quãng 3 giảm: 1 cung
Quãng 3 thứ: 1,5 cung
Quãng 3 trưởng: 2 cung
Quãng 3 tăng: 2,5 cung
Quãng 4 giảm: 2 cung
Quãng 4 đúng: 2,5 cung
Quãng 4 tăng bằng quãng 5 giảm: 3 cung
Quãng 5 đúng: 3,5 cung
Quãng 5 tăng: 4 cung
Quãng 6 giảm: 3,5 cung
Quãng 6 thứ: 4 cung
Quãng 6 trưởng: 4,5 cung
Quãng 6 tăng: 5 cung
Quãng 7 giảm: 4,5 cung
Quãng 7 thứ: 5 cung
Quãng 7 trưởng: 5,5 cung
Quãng 7 tăng: 6 cung
quãng 8 giảm: 5,5 cung
Quãng 8 đúng: 6 cung
Lưu ý:
- Quãng đúng chỉ xuất hiện ở quãng 1, 4, 5, 8
Quãng thứ và quãng trưởng xuất hiện ở quãng 2, 3, 6, 7
Quãng 4 tăng bằng quãng 5 giảm
Tất cả các quãng đúng và quãng trưởng cộng nữa cung sẽ thành quãng tăng
Tất cả các quãng đúng và quãng thứ trừ nữa cung sẽ thành quãng giảm
Kí hiệu:
- Quãng trưởng: T
Quãng thứ: t
QUÃNG THUẬN VÀ QUÃNG NGHỊCH
các quãng hòa thanh diatonic được chia thành quãng thuận và quãng nghịch.
Khái niệm thuận trong âm nhạc có nghĩa là âm thanh cùng vang lên hòa hợp và êm tai.
Khái niệm nghịch là âm thanh vang lên không hòa hợp và gay gắt.
Căn cứ vào khái niệm quãng thuận, quãng nghịch ở trên thì chúng ta có thể chia các quãng thành các nhóm như sau:
- Quãng thuận rất hoàn toàn gồm quãng 1 đúng và quãng 8 đúng
Quãng thuận hoàn toàn gồm quãng 4 đúng và quãng 5 đúng
Quãng thuận không hoàn toàn gồm quãng 3 thứ, quãng 3 trưởng, quãng 6 thứ, quãng 6 trưởng
Quãng nghịch: Quãng 2 thứ, quãng 2 trưởng, quãng 4 tăng, quãng 5 giảm, quãng 7 thứ, quãng 7 trưởng